Tương truyền, xưa kia có một vị quốc vương luôn khát khao có được thuốc trường sinh bất lão. Ông ra chiếu chỉ mời tất cả các danh y nổi tiếng trong thiên hạ vào cung giúp nhà vua tìm ra phương thuốc có thể cải lão hoàn đồng.

Chiếu chỉ của quốc vương nhanh chóng truyền đi khắp cả nước, rất nhiều danh y được triệu vào hoàng cung. Nhưng thuốc trường sinh nào phải thứ dễ tìm, các danh y dẫu đã hao tâm tổn lực nhưng không một ai có thể thực hiện được mong muốn của nhà vua.

Ngày tháng trôi qua, quốc vương không thể kiên nhẫn được nữa, liền ra lệnh đày tất cả lương y ra đảo hoang. Trong số họ có một thầy thuốc trẻ tuổi, vì cuộc sống lưu đày quá khắc nghiệt nên ông đành bỏ mình trên đảo, vùi thân trong sóng cát mênh mông. Sau khi chết, vị lương y hóa thành một chim yến bay về đất liền tìm vợ. Vợ ông ở nhà ngày đêm mòn mỏi chờ tin chồng, khi nghe nói chồng đã khuất nàng vì quá đau thương nên cũng hoá thành chim yến bay đi.

Trời xanh run rủi cho đôi chim gặp nhau, hai vợ chồng tái ngộ trong niềm hân hoan hạnh phúc. Đôi chim nhỏ cùng bay khắp nơi, một ngày kia chúng bay ra ngoài đảo hoang, cùng nhau tìm mồi, quấn quýt bên nhau mãi không rời. Ngày ngày nghe tiếng sóng vỗ bờ, đêm đêm nhìn trăng rọi mặt biển, hai con chim khi thì uống sương mai, lúc thì ăn côn trùng, đến mùa sinh sản chúng lại cùng nhau làm tổ, đẻ trứng, tìm mồi và chăm sóc chim non...

Thời gian cứ thế trôi qua, những ngày tháng thanh bình cũng chỉ còn là dĩ vãng. Các cuộc nội chiến nổ ra, trong nước loạn lạc, quần thần đều chạy loạn, vị quốc vương ngày xưa cũng phải dẫn theo vài cận vệ cùng lưu lạc tha hương. Không rõ trời xui đất khiến thế nào để ông phải lênh đênh trên biển rồi lạc vào hoang đảo. Không đồ ăn thức uống, đoàn người phải phó mặc cho số trời.  

May sao, trong lúc ngàn cân treo sợi tóc ấy nhà vua tình cờ vào trong một hang động, trong hang có rất nhiều tổ chim màu trắng bám chặt vào vách đá. Nhà vua liền sai các cận vệ lấy xuống thử chế thành đồ ăn, rồi vì quá kiệt sức mà ngủ thiếp đi từ lúc nào chẳng hay.  

Sau khi tỉnh dậy, quốc vương bỗng thấy điều kì diệu xảy ra: Cơ thể kiệt quệ của ông dường như đã phục hồi, sinh lực tràn trề, tinh thần cũng phấn chấn hơn. Nhà vua mừng rỡ nghĩ rằng: có lẽ tổ chim màu trắng kia chính là thần dược! Dần dần tất cả mọi người đều bình phục. Chờ sức khỏe đã sung mãn, họ lại cùng nhau quay trở về đất liền.

Nhờ trời xanh giúp sức, nhà vua đánh đuổi được kẻ địch và nắm lại vương quyền, trở về ngự trong chốn hoàng cung. Nhưng cho dù trong cung có bao nhiêu cao lương mỹ vị, quốc vương vẫn không quên món quà kỳ diệu trên hoang đảo – tổ yến. Từ đó, tổ yến được chế biến thành các món ngự thiện trong hoàng cung.

Tổ yến không chỉ có nhiều chất dinh dưỡng bổ ích cho cơ thể mà còn là một vị thuốc quý giá giúp tăng cường sức đề kháng, ngăn ngừa bệnh tật, gìn giữ sắc đẹp và kéo dài thanh xuân. Yến sào đã trở thành món ăn quý hiếm trong cung đình, được xếp vào một trong “bát trân ngự thiện”, nghĩa là tám món ăn quý hiếm của vua chúa thời xưa.

Băng Thanh (Tổng hợp)